Straatraces zijn een gevaarlijk fenomeen dat steeds vaker de aandacht trekt van zowel autoriteiten als media. Deze onofficiële wedstrijden vinden vaak plaats op publieke wegen, waar deelnemers hun voertuigen tot het uiterste drijven in een race tegen de klok en elkaar. De combinatie van hoge snelheden, gebrek aan toezicht en het negeren van verkeersregels leidt niet alleen tot levensgevaarlijke situaties voor de racers, maar ook tot strafbaar gedrag in het verkeer.
Dit strafbare gedrag is neergelegd in artikel 10 van de Wegenverkeerswet en luidt als volgt:
- Het is verboden op de weg een wedstrijd met voertuigen te houden of daaraan deel te nemen.
- Onder wedstrijd wordt voor de toepassing van dit artikel verstaan elk rijden met voertuigen ter vaststelling of vergelijking van prestaties hetzij van de deelnemers, hetzij van de voertuigen, hetzij van onderdelen daarvan, hetzij van bedrijfsstoffen.
- Als deelnemer wordt beschouwd de bestuurder van een voertuig waarmee aan een wedstrijd wordt deelgenomen, en de eigenaar of houder van een voertuig, die daarmee aan een wedstrijd doet of laat deelnemen.
Op grond van artikel 10 van de Wegenverkeerswet is het verboden om een wedstrijd te houden met voertuigen op de openbare weg, het deelnemen aan zo’n wedstrijd is eveneens verboden op grond van dat artikel.
Er kan gesproken worden van een wedstrijd in de zin van artikel 10 van de Wegenverkeerswet als er wordt gereden met een voertuig ter vaststelling of vergelijking van prestaties van de deelnemers van, van de betrokken voertuigen, onderdelen van die voertuigen of van bedrijfsstoffen.
U wordt gezien als deelnemer van zo’n wedstrijd op het moment dat u als bestuurder van een voertuig optreedt tijdens de deelname aan een wedstrijd. Maar ook de eigenaar of de houder van een voertuig, die daarmee een ander deel doet of laat nemen wordt gezien als deelnemer van een wedstrijd.
Om tot een bewezenverklaring van artikel 10 van de Wegenverkeerswet te komen, dient vast te komen te staan dat u heeft deelgenomen aan een wedstrijd met een voertuig op de openbare weg, of dat u eigenaar bent van een voertuig dat u heeft laten deelnemen aan een wedstrijd op de openbare weg. In de volksmond wordt deze overtreding ook wel straatrace genoemd. Daarnaast dient vast te komen te staan dat er geen ontheffing is verleend voor de straatrace. Op grond van artikel 148 van de Wegenverkeerswet is het namelijk mogelijk een ontheffing te krijgen voor een straatrace. Heeft u geen ontheffing voor de straatrace? Dan is de wedstrijd illegaal. Het hangt dan af van de omstandigheden van het geval of er daadwerkelijk sprake is van een overtreding van artikel 10 van de Wegenverkeerswet.
Strafbedreiging
Het overtreden van dit verbod wordt gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste twee maanden of een geldboete van de tweede categorie. Daarnaast kan nog een ontzegging van de rijbevoegdheid worden opgelegd, voor de duur van maximaal twee jaren. Mocht er sprake zijn van recidive, dan kan de ontzegging van de rijbevoegdheid oplopen tot maximaal vier jaren op grond van artikel 179 lid 2 en 5 van de Wegenverkeerwet. De straffen kunnen hoog oplopen en grote consequenties met zich meebrengen. Goede rechtsbijstand van een gespecialiseerde verkeersstrafrechtadvocaat is dan ook van belang.
De wet biedt de mogelijkheid aan de officier van justitie om een overtreding van artikel 10 Wegenverkeerswet af te doen met een strafbeschikking. Dit houdt in dat u niet voor de rechter hoeft te verschijnen, maar een strafbeschikking uitgevaardigd krijgt door de officier van justitie. Een strafbeschikking voor het overtreden van artikel 10 van de Wegenverkeerswet bestaat veelal uit een geldboete en een ontzegging van de rijbevoegdheid. Als u deze strafbeschikking accepteert, erkent u schuld en heeft dit gevolgen voor uw justitiële documentatie (oftewel strafblad). Bent u het niet eens met de strafbeschikking van de officier van justitie, dan kunt u daartegen in verzet gaan. Dit houdt in dat de zaak alsnog voor de rechter zal worden gebracht. Ook indien de officier van justitie voornemens is om aan u een strafbeschikking uit te vaardigen, is goede rechtsbijstand van een gespecialiseerde verkeersstrafrechtadvocaat van belang.
Samenloop
Het is niet ongebruikelijk dat straatraces gepaard gaan met andere verkeersdelicten. U kunt daarbij denken aan een snelheidsovertreding of het vertonen van gevaarlijk rijgedrag al dan niet in ernstige mate. Ook het veroorzaken van een verkeersongeval met alle gevolgen van dien kan het gevolg zijn van een straatrace. In dergelijke gevallen zal uw deelname aan de straatrace als strafverzwarende omstandigheid worden gezien. Logischerwijs zal de straf die boven uw hoofd hangt ook hoger worden als er sprake is van meerdere strafbare verkeersdelicten.